เปิดความหมาย "สี" ของสายไฟฟ้า แต่ละสีทำหน้าที่อะไร?

ใช้งานสายไฟฟ้าอย่างมั่นใจ ต้องทำความเข้าใจสีที่ถูกต้อง

เมื่อพูดถึงสายไฟฟ้าที่พวกเราใช้งานกันในชีวิตประจำวัน อาจจะมีหลายท่านเกิดความสงสัยไม่ใช่น้อยกับสายไฟฟ้าหลากหลายสีสันที่เราเห็นนั้นมีความแตกต่างกันอย่างไร? ซึ่งบอกได้เลยว่าในความเป็นจริงแล้วการทำความเข้าใจเกี่ยวกับสีของสายไฟฟ้าถือเป็นเรื่องที่สำคัญอย่างมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่มีความจำเป็นต้องทำงานด้านไฟฟ้าเป็นหลัก 

มาเรียนรู้ข้อมูลเหล่านี้ไปพร้อมกับ ปกรณ์ อิเล็คทริคอล ซัพพลาย ร้านขายส่งสายไฟและตัวแทนจำหน่ายสายไฟคุณภาพสูง เพราะเรารู้ว่าการที่ผู้ใช้งานเข้าใจความหมายของสีสายไฟต่าง ๆ จะช่วยให้เราสามารถติดตั้งและดูแลรักษาได้อย่างถูกต้องและปลอดภัยมากยิ่งขึ้น ช่วยให้การใช้งานสายไฟฟ้าเป็นไปได้อย่างมีประสิทธิภาพนั่นเอง

ความสำคัญของมาตรฐานสีสายไฟฟ้า

การที่มีมาตรฐานสีสายไฟฟ้าที่ชัดเจนถือเป็นสิ่งสำคัญที่จะเข้ามาช่วยให้การติดตั้งระบบไฟฟ้าต่าง ๆ เป็นไปได้อย่างถูกต้องและปลอดภัยมากยิ่งขึ้น โดยมาตรฐานสีสายไฟฟ้าตาม มอก. ได้รับการกำหนดขึ้นเพื่อให้มีความสอดคล้องกับมาตรฐาน IEC (International Electrotechnical Commission) ซึ่งจัดเป็นมาตรฐานที่ได้รับการยอมรับทั่วโลก โดยมาตรฐานนี้ยังถูกพัฒนาขึ้นเพื่อจุดประสงค์ให้ช่างไฟฟ้านั้นสามารถทำงานได้อย่างมั่นใจมากยิ่งขึ้น และยังช่วยเข้ามาลดความเสี่ยงจากการเกิดอุบัติเหตุหรืออันตรายจากไฟฟ้าลัดวงจรเช่นเดียวกัน และยังจะประกอบไปด้วยความสำคัญเด่น ๆ ได้แก่

• ความปลอดภัยของผู้ใช้งานและช่างไฟฟ้า ซึ่งการที่สายไฟฟ้ามีการกำหนดมาตรฐานสีอย่างชัดเจน จะช่วยให้ผู้ที่ทำงานกับระบบไฟฟ้าสามารถระบุได้ว่าสายไฟใดทำหน้าที่อะไร เช่น สายไฟเฟส สายกลาง หรือสายดิน สามารถช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุไฟฟ้าช็อตหรือไฟฟ้าลัดวงจรได้
• เพิ่มความถูกต้องในการติดตั้งระบบไฟฟ้า ในกรณีที่มีการติดตั้งระบบไฟฟ้าครั้งแรกหรือการซ่อมแซมในภายหลัง การที่ช่างไฟฟ้ารู้ได้ว่าสายไฟฟ้าแต่ละสีมีหน้าที่อะไร จะช่วยให้การติดตั้งและการเชื่อมต่อเป็นไปได้อย่างถูกต้อง ไม่สับสน และไม่ต้องเสียเวลาค้นหาต้นตอของแต่ละสายในระหว่างการติดตั้ง
• ช่วยลดข้อผิดพลาดในการบำรุงรักษา ระบบไฟฟ้าที่ถูกติดตั้งไปแล้วอาจจำเป็นที่จะต้องได้รับการบำรุงรักษาอยู่เสมอ การกำหนดสีสายไฟฟ้าที่ชัดเจนจะช่วยให้ผู้ดูแลหรือช่างซ่อมบำรุงสามารถตรวจสอบและระบุสายไฟที่ต้องการตรวจสอบหรือซ่อมแซมได้อย่างง่ายดาย เช่นหากสายดินมีปัญหา ช่างไฟฟ้าสามารถหาสายไฟและทำการตรวจสอบได้โดยตรง ซึ่งจะทำให้การบำรุงรักษาเป็นไปได้อย่างปลอดภัยและรวดเร็ว
• มีความสอดคล้องกับมาตรฐานสากล มาตรฐานสีสายไฟฟ้าถือได้ว่าเป็นการยอมรับตามมาตรฐานสากล ทำให้การออกแบบ การติดตั้ง และการบำรุงรักษาระบบไฟฟ้าของประเทศไทยเป็นไปได้อย่างสอดคล้องกับมาตรฐานเดียวกันกับประเทศอื่น ๆ ช่างไฟฟ้าจึงสามารถทำงานในต่างประเทศหรือนำความรู้มาประยุกต์ใช้ในประเทศได้โดยไม่ต้องกังวลเกี่ยวกับความแตกต่างของสีสายไฟ

สีสายไฟฟ้าตามมาตรฐาน มอก.

สำหรับมาตรฐานสีสายไฟฟ้าตาม มอก. ได้มีการปรับปรุงสีและการใช้งานให้สอดคล้องกับมาตรฐาน IEC Code มากยิ่งขึ้น มีการมุ่งเน้นไปที่ความชัดเจนในเรื่องการระบุหน้าที่ของสายไฟฟ้าแต่ละสี เพื่อให้การติดตั้งและการใช้งานเป็นไปได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะการใช้งานในระบบไฟฟ้าตามบ้านเรือนหรือสถานประกอบการต่าง ๆ เราจะเห็นได้จากตัวอย่างเช่น

• สีน้ำตาล (จากสีเดิมคือสีน้ำดำ) ที่ถือเป็นลวดความร้อน หรือสายไฟฟ้าที่มีกระแสไฟฟ้าไหลผ่าน และทำหน้าที่ในการจ่ายไฟไปยังอุปกรณ์ไฟฟ้าต่าง ๆ เช่น เต้าเสียบ หรือสวิตช์ไฟฟ้า สายไฟฟ้าสีน้ำตาลมีความสำคัญในการนำกระแสไฟฟ้าสู่ส่วนต่าง ๆ ของวงจร จึงต้องมีการระบุสีให้ชัดเจนเพื่อป้องกันการติดตั้งที่ผิดพลาด
• สีดำ (จากสีเดิมคือสีแดง) ที่ถูกกำหนดให้เป็นลวดความร้อนสายที่สอง ซึ่งมักจะถูกนำไปใช้กับเครื่องใช้ไฟฟ้าขนาดใหญ่ที่ต้องการกำลังไฟมาก เช่น เครื่องปรับอากาศ เตาอบ โทรทัศน์ และเครื่องใช้ไฟฟ้าที่มีการใช้พลังงานสูง
• สีเทา (จากสีเดิมคือสีน้ำเงินและสีเหลือง) ถูกกำหนดให้เป็นสายสำหรับลวดความร้อนที่ใช้กับอุปกรณ์ไฟฟ้าเคลื่อนที่ทั่วไป เช่น พัดลม โคมไฟ และเครื่องดูดฝุ่น เป็นการกำหนดให้ชัดเจนในการใช้งานของสายไฟที่เกี่ยวข้องกับอุปกรณ์ที่สามารถเคลื่อนย้ายได้ เพื่อป้องกันความสับสนกับสายไฟชนิดอื่น ๆ
• สีฟ้า (จากสีเดิมคือสีขาวหรือสีเทา) ถูกกำหนดให้เป็นสายกลาง ซึ่งมีหน้าที่ในการรับกระแสไฟฟ้าที่ไหลกลับจากอุปกรณ์ไฟฟ้า เพื่อเพิ่มความปลอดภัยให้กับการใช้งาน การใช้สีฟ้าแทนสีขาวหรือสีเทาที่เคยใช้ในมาตรฐานเดิมจึงเป็นการปรับเปลี่ยนเพื่อให้ตรงกับมาตรฐาน IEC ที่นิยมใช้กันทั่วโลก
• สีเขียวคาดเหลือง (จากสีเดิมคือสีเขียว) ถูกกำหนดให้เป็นสายดินซึ่งมีหน้าที่สำคัญในการป้องกันการเกิดไฟฟ้าช็อตและป้องกันอันตรายที่อาจเกิดขึ้นจากไฟฟ้าลัดวงจร การใช้สีเขียวคาดเหลืองสำหรับสายดินเป็นสิ่งที่ทำให้การระบุเป็นไปได้ง่ายมากยิ่งขึ้น และยังทำให้ช่างไฟฟ้าสามารถทำงานได้อย่างปลอดภัยเช่นเดียวกัน

มาตรฐานสีสายไฟฟ้าในระบบไฟฟ้า 1 เฟส และ 3 เฟส

นอกจากที่มาตรฐาน มอก. ได้กำหนดสีสายไฟฟ้าที่สอดคล้องกับ IEC Code แล้ว ยังได้มีการกำหนดสีของสายไฟฟ้าที่ใช้ในระบบไฟฟ้าแต่ละเฟสไว้อย่างชัดเจน ทั้งนี้ก็เพื่อช่วยให้การติดตั้งระบบไฟฟ้าเป็นไปได้อย่างถูกต้องและมีคุณภาพมากยิ่งขึ้น ตัวอย่างเช่น

• ระบบไฟฟ้า 1 เฟส (220V) ในระบบนี้ใช้สีสายไฟฟ้าที่ชัดเจนเพื่อแยกแยะสายแต่ละหน้าที่ได้แก่
  • สายเฟส (L) ใช้ฉนวนสีน้ำตาล
  • สายนิวทรัล (N) ใช้ฉนวนสีฟ้า
  • สายดิน (G) ใช้ฉนวนสีเขียวแถบเหลือง
• ระบบไฟฟ้า 3 เฟส (380V) สำหรับระบบไฟฟ้า 3 เฟสที่มักใช้ในอาคารขนาดใหญ่หรือโรงงานอุตสาหกรรม มีการกำหนดสีของสายไฟฟ้าไว้ชัดเจนได้แก่
  • สายเฟส (L1) ใช้ฉนวนสีน้ำตาล
  • สายเฟส (L2) ใช้ฉนวนสีดำ
  • สายเฟส (L3) ใช้ฉนวนสีเทา
  • สายนิวทรัล (N) ใช้ฉนวนสีฟ้า
  • สายดิน (G) ใช้ฉนวนสีเขียวแถบเหลือง

เราจะเห็นได้ว่าสีสายไฟฟ้าแต่ละสีนั้นล้วนแต่ได้รับการออกแบบมาให้ตรงกับมาตรฐาน มอก. ซึ่งเป็นมาตรฐานที่ใช้งานกันทั่วโลก อีกทั้งยังได้มีการแบ่งแยกหน้าที่ของสายไฟฟ้าแต่ละสีไว้อย่างชัดเจน ส่งผลให้ในการปฏิบัติงานของช่างไฟฟ้านั้นสามารถเป็นไปได้อย่างมีประสิทธิภาพ และมีความปลอดภัยมากยิ่งขึ้น ซึ่งสิ่งสำคัญที่ควรทราบก็คือสายไฟฟ้าที่เราเลือกใช้งานจำเป็นที่จะต้องได้รับการรับรองมาตรฐาน มอก. ทุกชิ้น เพื่อที่จะมั่นใจได้ว่าสายไฟฟ้าแต่ละสีที่เราใช้งานนั้น ได้รับการออกแบบการใช้งานตามสีไว้อย่างถูกต้อง สามารถนำไปติดตั้งได้อย่างปลอดภัยโดยไม่ต้องกังวลถึงปัญหาที่อาจจะตามมาภายหลังนั่นเอง

หากคุณกำลังมองหาสายไฟฟ้าคุณภาพสูงที่ได้มาตรฐาน มอก. ในราคาที่คุ้มค่า ขอแนะนำ ปกรณ์ อิเล็คทริคอล ซัพพลาย ผู้จำหน่ายสายไฟฟ้าราคาส่งที่ตอบโจทย์ทุกความต้องการด้วยคุณภาพจากโรงงานโดยตรง เราจำหน่ายตั้งแต่สายไฟขนาดเล็ก สายฝังดิน สายมัลติคอร์ สายคอนโทรล สายไฟโซล่าเซลล์ ไปจนถึงล้อไม้ขนาดใหญ่ สินค้าทุกชิ้นผ่านการตรวจสอบและแยกสีอย่างถูกต้องตามมาตรฐาน มอก. ให้คุณมั่นใจได้ในเรื่องความปลอดภัย และราคาที่ย่อมเยา

นอกจากนี้ ปกรณ์ อิเล็คทริคอล ซัพพลาย ยังมีทีมงานผู้เชี่ยวชาญด้านสายไฟฟ้า พร้อมให้คำปรึกษาแนะนำการเลือกสายไฟให้เหมาะสมกับการใช้งานที่คุณต้องการ ด้วยประสบการณ์และความชำนาญ เรามั่นใจว่าคุณจะได้สินค้าและบริการที่ดีที่สุด

ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม หรือติดต่อสั่งซื้อสายไฟฟ้า ได้ที่บริษัท ปกรณ์ อิเล็คทริคอล ซัพพลาย จำกัด

Tel : 098-2529965, 088-9459426 | Email : Info@pakorn-electric.com